DEĞERLİ ÜRETİCİLERİMİZ; Sağlıklı bir yaşamın önemli ögelerinden biri de hayvansal protein tüketimidir. Covid-19 salgını ile mücadelede alınan hijyen tedbirlerinin yanı sıra bağışıklık sisteminin güçlendirilmesi de önemlidir. İçinde bulunduğumuz koşullarda süt ürünü üretimi gerilememektedir. Tüketicimizin sütsüz, yoğurtsuz, peynirsiz kalması söz konusu değildir. Tarım ve Orman Bakanımız, Sivil Toplum Kuruluşları ile sektör sorunlarının çözümü ile ilgili yapılan tele konferans görüşmesinde üreticilerimizin bu süreci en az mağduriyetle atlatmaları adına istişarelerde bulunulmuştur. Sürdürülebilir bir üretim için üreticinin menfaatinin daha çok korunması gerekmektedir. Üreticimiz her geçen gün artan maliyetleri kendi sermayesinde karşılamakta veya kredi çekmek suretiyle ayakta kalmaya çalışmaktadır. Ülkemizde hayvancılık sancılı, uzun soluklu politikaların üretilmesi ve uygulanması gereken, stratejik bir sektördür. Üretici-tüketici-sanayici arasında dengelerin çok iyi korunması gerekmektedir. Hayvancılıkta en önemli girdi maliyetimizi oluşturan yem fiyatlarındaki ve diğer maliyetlerdeki artışa rağmen süt fiyatında bir artış olmadı. Dolayısıyla süt üreticisi zor durumdadır. Artan maliyetlerin çiğ süt satış fiyatına yansıması ve yem fiyatlarının da normalleşene kadar gerekli sübvansiyonların uygulanması gerekmektedir. Çünkü sektördeki olumlu veya olumsuz her gelişme üreticilerimizi etkilemektedir. Üreticilerimiz hayvancılık desteklerinden ziyade, artan maliyetler karşısında üretmiş olduğu ürünün değer bulmasını, arzu etmektedir. Hayvansal üretimin en önemli girdilerinden biri olan yem ve sütün yıllık pariteleri aşağıdaki gibidir: YILLIK ORTALAMA ÇİĞ SÜT REFERANS FİYATLARI VE KURU MADDE YEM MALİYETLERİ 2017 ÇİĞ SÜT REFERANS FİYATI (TL/lt) 1,27 2017 1 KG KURU MADDE YEM MALİYETİ (TL) 1,17 2018 ÇİĞ SÜT REFERANS FİYATI(TL/lt) 1,53 2018 1 KG KURU MADDE YEM MALİYETİ(TL) 1,53 2019 ÇİĞ SÜT REFERANS FİYATI(TL/lt) 1,93 2019 1 KG KURU MADDE YEM MALİYETİ(TL) 1,61 2020 ÇİĞ SÜT REFERANS FİYATI(TL/lt) 2,30 2020 1 KG KURU MADDE YEM MALİYETİ(TL) 1,65 YILLIK ORTALAMA SÜT/YEM PARİTELERİ 2017 YILI ORTALAMA SÜT/YEM PARİTESİ 1,09 2018 YILI ORTALAMA SÜT/YEM PARİTESİ 1,00 2019 YILI ORTALAMA SÜT/YEM PARİTESİ 1,20 2020 YILI ORTALAMA SÜT/YEM PARİTESİ 1,39 • Çiğ süt fiyatı, Ulusal Süt Konseyi tarafından yayınlanan çiğ süt referans fiyatıdır. • Süt yemi fiyatları ise Türkiye Yem Sanayicilerinden alınmış fiyatıdır. Süt/Yem Paritesi 2017,2018 yıllarında düşük seviyelerde yer alırken 2019 yılında ve 2020 yılının ilk çeyreğinde gözle görülür bir düzeyde çiğ süt fiyatlarında artış saptanmıştır. 1 kg kuru madde yem maliyetinde ise Şubat ayından itibaren %15-%18 zam meydana gelmiştir. Arz-talep kaymalarının en büyük etkeni mevsimsel nedenlerdir. Bunun telafisi için bir müdahale sistemi kurulmalıdır. Hem süt fiyatı hem de et fiyatı ile hayvan besleme maliyeti arasında karşılıklı bir parite belirlenmeli ve yıl boyunca bu paritedeki sapmaları telafi edecek bir çiğ süt destekleme ve kırmızı et piyasa düzenleme sistemi oluşturulmalıdır. Üretici, tüketici ve sanayiciyi bir bütün olarak değerlendirerek, sektörümüzün bu üç ana unsur arasında dengesi gözetilmelidir. İç piyasanın düzenlenebilmesi ve sürdürülebilir bir büyüme için en önemli araç ihracattır. Bu hem milli ekonominin ihtiyacı olan döviz girdisini sağlayacak hem de sektörün tüm paydaşlarının yeni yatırım hevesini teşvik edecektir. Dolayısıyla sektörün vizyonun da ihracatın önemli bir yer tutması gerekirken, uluslararası rekabeti göz önüne aldığımızda ihracatta desteklemelere ihtiyaç vardır. Tarımsal üretimin ve hayvancılığın en önemli girdi kalemlerinden biri olan enerji maliyetleri çiftçinin belini bükmektedir. Hayvancılıkta girdi maliyetlerinde ilk sırada yem, ikinci sırada enerji yer almaktadır. Özelikle Konya Ovası'nda kuyulardan çekilen suyla yapılan tarımsal sulama da enerji maliyeti, elektrik zamları ile altından kalkılamaz boyuta ulaşmıştır. Üreticiler üründen elde ettikleri paranın büyük bölümü ile elektrik faturalarını ödediklerini bu şekilde üretimin devam edemeyeceğini dile getirmektedirler. Maliyetleri düşürücü önlemler alınması gerekmektedir. Bu yıl elektrik zamları nedeniyle enerji maliyeti en üst seviyeye çıkmıştır. Özellikle yağışın az olduğu bölgelerde kuru tarımla çiftçinin yaşamını sürdürmesi mümkün değildir. Bu nedenle üretici sulu tarım yapmak zorunda kalmaktadır. Sulu tarımda ise en önemli maliyet elektrik enerjidir. Türkiye için tarımsal üretim yapan üreticilere diğer bazı sektörlerde uygulandığı gibi mutlaka özel tarife uygulanmalıdır. Üreticiye elektrik daha uygun fiyattan verilmelidir. Üreticilerimizin temel ihtiyacı olan elektrikteki yüksek KDV oranları; zaten yüksek olan, zam üstüne zam gelen fatura tutarlarını büyük oranda artırıyor. Ekonomik gücü düşük olan üreticilerimiz bu durumdan çok olumsuz etkileniyor. Üretimin devam edebilmesi için tarımda kullanılan elektrik desteğinin arttırılması ve KDV’nin de %18'den daha aşağı seviyelere düşürülmesi gerekmektedir. Bu şekilde bir özel tarife, elektrik desteğinin artırılması ve KDV’nin daha aşağı seviyelere düşürülmesi üreticiyi rahatlatacaktır. Kurumsal olarak geçirdiğimiz bu zor süreçte Üreticilerimizin yanında olduğumuzu ve Üreticilerimizin mağdur olmamaları için elimizden geleni yapacağımızın bilinmesini isteriz. DEĞERLİ ÜRETİCİLERİMİZ; Sağlıklı bir yaşamın önemli ögelerinden biri de hayvansal protein tüketimidir. Covid-19 salgını ile mücadelede alınan hijyen tedbirlerinin yanı sıra bağışıklık sisteminin güçlendirilmesi de önemlidir. İçinde bulunduğumuz koşullarda süt ürünü üretimi gerilememektedir. Tüketicimizin sütsüz, yoğurtsuz, peynirsiz kalması söz konusu değildir. Tarım ve Orman Bakanımız, Sivil Toplum Kuruluşları ile sektör sorunlarının çözümü ile ilgili yapılan tele konferans görüşmesinde üreticilerimizin bu süreci en az mağduriyetle atlatmaları adına istişarelerde bulunulmuştur. Sürdürülebilir bir üretim için üreticinin menfaatinin daha çok korunması gerekmektedir. Üreticimiz her geçen gün artan maliyetleri kendi sermayesinde karşılamakta veya kredi çekmek suretiyle ayakta kalmaya çalışmaktadır. Ülkemizde hayvancılık sancılı, uzun soluklu politikaların üretilmesi ve uygulanması gereken, stratejik bir sektördür. Üretici-tüketici-sanayici arasında dengelerin çok iyi korunması gerekmektedir. Hayvancılıkta en önemli girdi maliyetimizi oluşturan yem fiyatlarındaki ve diğer maliyetlerdeki artışa rağmen süt fiyatında bir artış olmadı. Dolayısıyla süt üreticisi zor durumdadır. Artan maliyetlerin çiğ süt satış fiyatına yansıması ve yem fiyatlarının da normalleşene kadar gerekli sübvansiyonların uygulanması gerekmektedir. Çünkü sektördeki olumlu veya olumsuz her gelişme üreticilerimizi etkilemektedir. Üreticilerimiz hayvancılık desteklerinden ziyade, artan maliyetler karşısında üretmiş olduğu ürünün değer bulmasını, arzu etmektedir. Hayvansal üretimin en önemli girdilerinden biri olan yem ve sütün yıllık pariteleri aşağıdaki gibidir: YILLIK ORTALAMA ÇİĞ SÜT REFERANS FİYATLARI VE KURU MADDE YEM MALİYETLERİ 2017 ÇİĞ SÜT REFERANS FİYATI (TL/lt) 1,27 2017 1 KG KURU MADDE YEM MALİYETİ (TL) 1,17 2018 ÇİĞ SÜT REFERANS FİYATI(TL/lt) 1,53 2018 1 KG KURU MADDE YEM MALİYETİ(TL) 1,53 2019 ÇİĞ SÜT REFERANS FİYATI(TL/lt) 1,93 2019 1 KG KURU MADDE YEM MALİYETİ(TL) 1,61 2020 ÇİĞ SÜT REFERANS FİYATI(TL/lt) 2,30 2020 1 KG KURU MADDE YEM MALİYETİ(TL) 1,65 YILLIK ORTALAMA SÜT/YEM PARİTELERİ 2017 YILI ORTALAMA SÜT/YEM PARİTESİ 1,09 2018 YILI ORTALAMA SÜT/YEM PARİTESİ 1,00 2019 YILI ORTALAMA SÜT/YEM PARİTESİ 1,20 2020 YILI ORTALAMA SÜT/YEM PARİTESİ 1,39 • Çiğ süt fiyatı, Ulusal Süt Konseyi tarafından yayınlanan çiğ süt referans fiyatıdır. • Süt yemi fiyatları ise Türkiye Yem Sanayicilerinden alınmış fiyatıdır. Süt/Yem Paritesi 2017,2018 yıllarında düşük seviyelerde yer alırken 2019 yılında ve 2020 yılının ilk çeyreğinde gözle görülür bir düzeyde çiğ süt fiyatlarında artış saptanmıştır. 1 kg kuru madde yem maliyetinde ise Şubat ayından itibaren %15-%18 zam meydana gelmiştir. Arz-talep kaymalarının en büyük etkeni mevsimsel nedenlerdir. Bunun telafisi için bir müdahale sistemi kurulmalıdır. Hem süt fiyatı hem de et fiyatı ile hayvan besleme maliyeti arasında karşılıklı bir parite belirlenmeli ve yıl boyunca bu paritedeki sapmaları telafi edecek bir çiğ süt destekleme ve kırmızı et piyasa düzenleme sistemi oluşturulmalıdır. Üretici, tüketici ve sanayiciyi bir bütün olarak değerlendirerek, sektörümüzün bu üç ana unsur arasında dengesi gözetilmelidir. İç piyasanın düzenlenebilmesi ve sürdürülebilir bir büyüme için en önemli araç ihracattır. Bu hem milli ekonominin ihtiyacı olan döviz girdisini sağlayacak hem de sektörün tüm paydaşlarının yeni yatırım hevesini teşvik edecektir. Dolayısıyla sektörün vizyonun da ihracatın önemli bir yer tutması gerekirken, uluslararası rekabeti göz önüne aldığımızda ihracatta desteklemelere ihtiyaç vardır. Tarımsal üretimin ve hayvancılığın en önemli girdi kalemlerinden biri olan enerji maliyetleri çiftçinin belini bükmektedir. Hayvancılıkta girdi maliyetlerinde ilk sırada yem, ikinci sırada enerji yer almaktadır. Özelikle Konya Ovası'nda kuyulardan çekilen suyla yapılan tarımsal sulama da enerji maliyeti, elektrik zamları ile altından kalkılamaz boyuta ulaşmıştır. Üreticiler üründen elde ettikleri paranın büyük bölümü ile elektrik faturalarını ödediklerini bu şekilde üretimin devam edemeyeceğini dile getirmektedirler. Maliyetleri düşürücü önlemler alınması gerekmektedir. Bu yıl elektrik zamları nedeniyle enerji maliyeti en üst seviyeye çıkmıştır. Özellikle yağışın az olduğu bölgelerde kuru tarımla çiftçinin yaşamını sürdürmesi mümkün değildir. Bu nedenle üretici sulu tarım yapmak zorunda kalmaktadır. Sulu tarımda ise en önemli maliyet elektrik enerjidir. Türkiye için tarımsal üretim yapan üreticilere diğer bazı sektörlerde uygulandığı gibi mutlaka özel tarife uygulanmalıdır. Üreticiye elektrik daha uygun fiyattan verilmelidir. Üreticilerimizin temel ihtiyacı olan elektrikteki yüksek KDV oranları; zaten yüksek olan, zam üstüne zam gelen fatura tutarlarını büyük oranda artırıyor. Ekonomik gücü düşük olan üreticilerimiz bu durumdan çok olumsuz etkileniyor. Üretimin devam edebilmesi için tarımda kullanılan elektrik desteğinin arttırılması ve KDV’nin de %18'den daha aşağı seviyelere düşürülmesi gerekmektedir. Bu şekilde bir özel tarife, elektrik desteğinin artırılması ve KDV’nin daha aşağı seviyelere düşürülmesi üreticiyi rahatlatacaktır. Kurumsal olarak geçirdiğimiz bu zor süreçte Üreticilerimizin yanında olduğumuzu ve Üreticilerimizin mağdur olmamaları için elimizden geleni yapacağımızın bilinmesini isteriz.