Kronik obstrüktif akciğer hastalığı (KOAH) kalıcı hava akımı kısıtlamasıyla karakterize, önlenebilir ve tedavi

edilebilir bir hastalıktır. Genellikle progresif seyreden hastalığın şiddetini alevlenmeler ve komorbiditeler arttırabilmektedir.

2030 yılında erken ölümler ve sakatlık nedeni ile kaybedilen yıllar olarak tanımlanan “Disability

Adjusted Life Years (DALY)” sıralamasında yedinci sıraya, ölüm nedenleri arasında da dördüncü sıraya yükseleceği

öngörülen KOAH’ın oldukça önemli olan ekonomik ve sosyal yükü vardır. Sistemik bir hastalık olarak kabul

edilen KOAH’ta egzersiz kapasitesi, yaşam kalitesi ve günlük aktivitelere katılım azalmaktadır. Ventilasyon

ve gaz değişim bozuklukları, kardiyak yetersizlik, periferik ve solunum kaslarının disfonksiyonu veya bunların

kombinasyonları ile oluşan patofizyolojik değişiklikler sonucu dispne ve egzersiz kapasitesinde azalma gelişmektedir.

Pulmoner rehabilitasyon KOAH’lı hastaların yönetiminde, olguların bireysel tedavilerine eklenen önemli

bir yaklaşım haline gelmiştir. GOLD 2011’de nefes darlığı olan her hastanın pulmoner rehabilitasyondan yarar

gördüğü belirtilmiş ve Modified British Medical Research Council skoru birden büyük olan KOAH’lı hastalara

uygulanması önerilmektedir. Pulmoner rehabilitasyon KOAH’lı olguların bireysel tedavisine entegre edilebilen,

kanıta dayalı, multidisipliner, kapsamlı bir yaklaşımdır. Pulmoner rehabilitasyonun başlıca hedefleri arasında

semptomları azaltmak, günlük yaşamda fiziksel aktivitelerin ve duygusal katılımın artırılması, yaşam kalitesini

artırmak ve sağlık harcamalarını azaltmak yer almaktadır. Stabil KOAH’lı olgularda hastanede yatarken, ayaktan

hastanede uygulanan ve ev bazlı rehabilitasyon programlarının yararı gösterilmiştir. Son yapılan çalışmalarda

akut alevlenme döneminde veya alevlenme sonrası erken dönemde uygulanan rehabilitasyon programlarının

güvenilir ve etkili olduğu saptanmıştır. Hastaneye başvuru sayısında, hastanedeki yatış gününde azalma sağladığı,

alevlenme döneminde hastaların daha çabuk mobilizasyonlarının sağlandığı görülmüştür. Bu makalede yeni

literatürler eşliğinde pulmoner rehabilitasyon için hasta seçimi, hasta değerlendirilmesi, eğitim; rehabilitasyon

programının, uygun zaman ve yerin belirlenmesi konularına değinilecektir.

Anahtar Kelimeler: KOAH, rehabilitasyon, hasta seçimi, zaman, egzersiz.

                                                                                                                     Dr Ahmet TAŞDEMİR

                                                                                                                       İlçe Sağlık Müdürü

                                                                                                                      TSM Sorumlu Hekimi